In de week van de werkstress een blog over stress. Een beetje stress hebben we allemaal wel eens en daar is helemaal niets mis mee. Maar wanneer moet je je dan wel zorgen maken? Wanneer is stress ongezond en kan het leiden tot een burn-out? Waar kun je aan herkennen dat je te veel stress ervaart? En wanneer is het aan te raden professionele hulp in te schakelen van een burn-out coach?
Stressklachten en burn-outsignalen
Hartkloppingen, een hoge ademhaling, veel piekeren, slecht slapen, geen concentratie. Als burn-out coach herken ik klachten van iemand die overspannen is meteen. Maar hoe kun jezelf herkennen dat je zorgelijk stressklachten, overspannenheid of zelfs een burn-out symptomen hebt? In dit artikel ga ik wat dieper in op ernstige stresssignalen waaraan je een burn-out kan herkennen.
Signaal: Het verlies van zelfbeheersing
In welke situatie dan ook, er is altijd een keuze. Dit kan anders aanvoelen als je te maken hebt met een burn-out. Een van de eerste signalen van een burn-out is het verlies van controle over je gedachten en lichaam. Even rustig zitten en herstellen lijken onmogelijk. Je hoofd zit vol met zorgelijke gedachten en je ervaart een onrustig, opgejaagd gevoel. Je leven draait al een tijdje niet meer om wat jij wilt, maar om wat moet.
Signaal: Lichamelijke klachten
Als je een tijdlang weinig energie hebt en wat lusteloos bent, zou dat een teken kunnen zijn. Misschien doe je al een tijdje dingen die eigenlijk niet bij je passen. Misschien maak je keuzes waar je niet helemaal achter staat, omdat je denkt dat het moet of omdat er geen andere optie lijkt te zijn. Ondertussen blijf je doorgaan. Je doet je best om alle ballen hoog te houden, werk, sport, huishouden, kinderen, sociale activiteiten. Maar het lijkt nooit genoeg te zijn en alles begint als moeten te voelen.
En dan gebeurt er plotseling iets, je relatie loopt niet lekker, je hebt een ernstig ziek kind of een reorganisatie op het werk. Dat is te veel, want je had al genoeg aan je hoofd. De extra belasting zorgt ervoor dat de emmer overloopt. Het lukt gewoon niet meer. Hoe harder je het ook probeert, je lichaam begint nu te protesteren. Het is de hoogste tijd om naar je lichaam te luisteren.
Wat voel je? Waar heb je last van? Vermoeidheid, darmklachten, hoofdpijn, wazig gevoel in hoofd of hartkloppingen. De lichamelijke burn-out symptomen die ik vaak tegenkom in mijn praktijk zijn:
-
- Gespannen spieren (nek, onderrug, opgetrokken schouders)
-
- Hoofdpijn
-
- Darmklachten
-
- Slaapproblemen, slecht in of doorslapen, vroeg wakker
-
- Verhoogde bloeddruk
-
- Aanblijvende vermoeidheid (start direct als je de dag begint)
-
- Paniek aanvallen
-
- Duizeligheid
-
- Pijn op borst
Signaal: Hormoonhuishouding
Soms begin je te huilen zonder duidelijke reden. Je kunt snel boos worden, en geluiden lijken harder binnen te komen dan normaal. Plotseling zie je het allemaal niet meer zitten. Dit zijn reacties van je zenuwstelsel, alsof je wilt vechten of vluchten. Als deze reacties constant zijn, kan dit betekenen dat je lichaam veel stresshormoon cortisol bevat.
Een lichaam in een staat van hoge alertheid bevat veel cortisol en adrenaline. Cortisol verdooft het voorste deel van de hersenen, dat verantwoordelijk is voor onze denkprocessen en gedrag. Een verdoofd brein kan moeilijk onderscheiden welke situatie echt gevaarlijk is en welke niet. Daardoor raak je gestrest, kun je niet meer helder denken en word je overprikkeld.
Te veel cortisol heeft ook als gevolg dat er te weinig melatonine wordt aangemaakt, het hormoon dat slaap bevordert. Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel van slapeloosheid, waardoor je lontje nog korter wordt. Het wordt dan moeilijk om echt tot rust te komen.
“Kortom: je hebt te lang gas gegeven, waardoor het rempedaal niet meer werkt.”
Help ik ervaar burn-out klachten, wat nu?
Laag intensief bewegen is een eerste stap die je kunt nemen, als je dat nog kunt tenminste. Visualiseer anders alsof je door een bos loopt. Je zenuwstelsel denkt dan dat je loopt. Hierdoor daalt het cortisolniveau in je lichaam meteen en zet je een eerste stap om je zenuwstelsel tot rust te laten komen. Maak een wandeling bij voorkeur in de natuur.
Blijf niet rondlopen met je burn-out klachten, zoek hulp!
Maak een afspraak met de huisarts en laat checken of er geen medische oorzaak onder zit. Neem je klachten serieus, een burn-out verdwijnt niet met een weekje rust. Hoe langer je ermee blijft rondlopen, hoe langer de weg terug zal zijn. Bespreek met je werkgever dat je deze klachten ervaart. Vaak zijn zij bereid in een coach of counselor voor jou te investeren zodat je niet uitvalt of zo kort mogelijk afwezig bent.
Zoek een burn-out coach die bij je past, die je vertrouwt en waar je een klik mee hebt. Als integratief coach en counselor staat in mijn begeleiding jij als persoon centraal. Geen standaard aanpak, maar een aanpak op maat, helemaal afgestemd op jou. Hierin worden alle mensaspecten: mentaal, lichamelijk, emotioneel, omgeving, gedrag en zingeving meegenomen.
Als burn-out coach en counselor zie ik dat mijn klanten na een aantal weken vaak de eerste tekenen van herstel laten zien ze slapen beter, hebben weer wat energie en kunnen tot rust komen. Tijdens het coaching en counselingstraject werken we na het fysieke herstel ook de onderliggende oorzaken zoals overtuigingen en gevoelens.
Ben je bij mij als burn-out coach op de juiste plek?
Heb je last van burn-out symptomen? Ken je iemand die een burn-out heeft? Plan vrijblijvend en zonder kosten een kennismakingsgesprek in. En kom erachter of wij een klik hebben en ik de juiste persoon ben om jou te begeleiden?
Kosten voor psychosociale therapie, waar counseling onder valt worden doorgaans deels vergoed vanuit de aanvullende zorgverzekering. Check hiervoor het vergoedingen overzicht van de NFG. Ook vanuit de werkgever zijn hier vaak budgetten voor.
Lees meer over mijn aanbod voor coaching bij burn-out